20-12-2023

Ontwerpend onderzoek naar een meer plantaardig voedselsysteem en klimaatrecht­vaardigheid

Stel iedereen eet plantaardig en de import van veevoer komt tot stilstand, wat zou dat voor ons land betekenen? Na een open oproep van de Van Eesteren-Fluck en Van Lohuizen Stichting om ontwerpend onderzoek te doen naar ‘klimaatrechtvaardigheid’, zijn wij gevraagd hier onderzoek naar te doen. We doen dat samen met de Universiteit Leiden. Het is ontwerpend onderzoek dat uitgaat van een ‘stel dat’-vraag.

In dit onderzoek kijken we op verschillende manieren naar het bodemgebruik. We beschouwen de opbrengstpotentie van akkerbouwgewassen en proberen de vraag te beantwoorden of we iedereen in Nederland van eigen bodem kunnen voeden, als niemand meer vlees eet en zuivel gebruikt. Vaak zeggen we: Nederland heeft een ruimtetekort, maar dat valt te betwijfelen. Het hangt van de keuzes af die je maakt. In het verleden is gekozen voor grootschalige productie en daarmee samenhangende export van vlees- en zuivelproducten. De daarvoor ontwikkelde intensieve veeteelt heeft veel ruimte nodig en legt een grote druk op de milieukwaliteit en de biodiversiteit.

Zouden we onze bevolking op een plantaardige manier voeden, dan komt er ruimte vrij. Ruim veertig procent van onze landbouwgrond (zo’n 900.000 hectare) hebben we dan niet meer nodig voor het produceren van voedsel. Het doel is niet mensen vegan te laten worden. Maar het is wel interessant te zien dat er ontzettend veel mogelijkheden zijn om tot een andere inrichting van Nederland te komen, als we minder vlees en zuivel produceren. In onze studie zullen we laten zien wat het voor de Nederlandse economie betekent, als we als samenleving meer voor een plantaardig dieet zouden kiezen. Enerzijds zullen we baten verliezen, maar anderzijds zullen de kosten, veroorzaakt door milieuschade, enorm afnemen.